Gastheermodel blijkt geen oplossing

Kort na het zomerreces werd tijdens een besloten avond voor onze raad een samenvattende presentatie gegeven door TwynstraGudde over een intern onderzoek naar de mogelijkheden van een gastheermodel met gemeente Rheden. Zij bouwden voort op het rapport Sterk Bestuur van de provincie Gelderland uit 2015, een nota van bevindingen voor de toekomstvisie opgesteld door Adviesbureau Berenschot uit 2020 en een adviesrapportage van Adviesbureau BMC uit 2021 voor een toekomstbestendige ambtelijke organisatie. De conclusies heel in het kort zijn: verklein het aantal samenwerkingsverbanden zodat het hanteerbaar blijft; onderzoek welke mogelijkheden er zijn om de ambtelijke organisatie minder kwetsbaar te maken, want die kan qua omvang en deskundigheid de taken niet meer aan die anno 2023 uitgevoerd moeten worden. 

Sinds 2015 zijn de omstandigheden natuurlijk veranderd en verschillen de onderzoeken in aanpak. Maar alle drie zeggen ze ons dat een zelfstandig Doesburg fundamentele keuzes vraagt. Zo ook doet nu rapport nummer 4, van TwynstraGudde, dat: zonder een duidelijke stip op de horizon is er geen rooskleurige toekomst voor Doesburg. De bestaande wettelijke taken kunnen nu al niet meer goed uitgevoerd worden, laat staan nieuw beleid dat vanuit het Rijk naar ons toekomt. Het financiële perspectief stemt niet gunstig; samenwerkingen, ict, personeel: het gaat allemaal meer kosten. Ook al doen onze ambtenaren nu al hun stinkende best.

Geen makkelijke conclusie om tot je te nemen: dat zien we bij alle fracties, maar ook bij het College. Het is goed dat het presidium een informele werkgroep heeft ingesteld om alvast met elkaar na te denken. Nu is het tijd dat de Raad haar rol oppakt en een formele werkgroep of commissie instelt met een opdracht. Die werkgroep bekijkt – in samenwerking met het College – hoe we hier verder mee moeten, concreet en realistisch. Laten we de koe bij hoorns vatten en niet onze kop in het zand steken. In de openbaarheid en transparant.

In de stappen voor het vervolg zijn er drie zaken bij ons voorop:

1. De inwoners van Doesburg. Dienen wij hen nog met kwalitatief goede diensten voor een redelijke prijs. Blijft het goed wonen in Doesburg, worden het groen en de straten onderhouden, worden de inwoners ondersteund waar dat nodig is?

2. De ambtenaren. Goed werkgeverschap betekent perspectief bieden die toekomstbestendig is.

3. Voeren we alle taken uit die we wettelijk uit moeten voeren. Wat wel, wat niet en wat deels. En doen we dat goed genoeg?

Voor PvdA/GroenLinks zijn er voor het vervolg geen heilige huisjes. Dat kan betekenen dat er weer een onderzoek gedaan moet worden om concreet inzicht te krijgen op hoe we wettelijke taken kunnen uitvoeren en of we onze ambities kunnen waarmaken.

In onze ogen stelt de raad de inhoud van onderzoek vast en accepteert zij ook de bevindingen. Daarmee bedoelen wij dat de uitkomst niet in twijfel getrokken wordt, over wat je van die uitkomst zelf vindt is dan punt van discussie.

Wat ons betreft onderzoeken we niet nog een keer wat we al weten. Een vervolgonderzoek biedt zicht op welke bestuursschaal en bestuursvorm het beste past bij Doesburg en haar inwoners.

En als we het over de inwoners hebben... Ook de inwoners hebben een stem in de toekomst van Doesburg. Zij hebben recht op een eerlijk beeld van de huidige situatie en hoe wij als bestuur, Raad en College, hiermee om gaan. Ook zij moeten te zijner tijd betrokken worden en zich kunnen uitspreken.

Willen graag terugzien hoe de capaciteit op de verschillende domeinen en beleid nu is en hoeveel capaciteit wenselijk is om alle taken goed uit te kunnen voeren.  We willen graag advies over hoe we vervolgstappen ook toekomstbestendig kunnen maken. We zeggen dit naar aanleiding van een opmerking in het besloten overleg dat samenwerkingen tussen drie of meer partijen een duurzamer antwoord lijkt te zijn. En we willen dat de Provincie deelt in de kosten van het onderzoek en dat wij gebruik maken van de deskundigheid bij de provincie op dit terrein. 

Wat ons betreft kunnen we dit in de volgende raadsvergadering prima bespreken en besluiten. Onze conclusie van de afgelopen maanden is dat alle partijen niet heel verrast waren over de uitkomsten en vinden dat de raad stappen moet durven nemen samen met het College. Juist nu.

Wil je het rapport nog eens nalezen? Dan kan op de site van de gemeente (iBabs). Wil je eens meepraten? Meld je dan aan voor een fractievergadering.